Jakie są różnice między wiatą a altaną?

Prawo budowlane zwalnia niektóre wiaty i altany z urzędowych formalności, a jednocześnie nie podaje definicji tych pojęć. Tymczasem od tego, czy zakwalifikujesz dany obiekt do wiaty, czy do altany, zależy to, jaką procedurę będziesz musiał zastosować. Czym zatem różnią się od siebie wiaty i altany?

Wiaty i altany różnią się przede wszystkim funkcją. Altana jest budowlą ogrodową przeznaczoną do wypoczynku, chroniącą przed słońcem i deszczem (nie jest jednak obiektem małej architektury). Z kolei wiata może pełnić różne funkcje. Na przykład jeśli przechowasz pod nią drewno lub narzędzia, będzie wiatą gospodarczą, a gdy postawisz pod nią samochód – wiatą garażową.

Co jeszcze różni wiaty i altany?

W związku z tym, że prawo budowlane nie wprowadza definicji wiaty ani altany, wyjaśniając te pojęcia, posłużymy się słownikiem i wyrokami sądów.

Co to jest wiata? Z Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych dowiadujemy się, że wiata może być obudowana ścianami, ale nie ze wszystkich stron, lub może nie mieć tych ścian wcale. Z kolei Słownik języka polskiego dostępny na stronie sjp.pwn.pl podaje, że wiata to dach wsparty na słupach. W orzecznictwie sądowym (np. w wyrokach o sygnaturze II SA/Gd 175/13, II SA/Gl 265/13) znajdziemy podobne wyjaśnienia. Podsumowując – wiata to budowla, która nie ma co najmniej jednej ściany i jest wsparta na słupach, które są głównym elementem konstrukcyjnym.

Co to jest altana? W Słowniku języka polskiego na stronie sjp.pwn.pl czytamy, że altana jest budowlą ogrodową o ażurowych ścianach. Podobnie w tej kwestii wypowiadają się sądy (np. w wyroku o sygnaturze II FSK 1350/12), podkreślając, że altana to budowla o lekkiej konstrukcji, mająca zazwyczaj ażurowe ściany, budowana w ogrodzie, przeznaczona do odpoczynku.

Co to jest altana działkowa?

Prawo budowlane wprowadza jeszcze jedno pojęcie – altany działkowej. Jest to zupełnie inny obiekt niż altany, o których pisaliśmy wyżej. Określenie to zdefiniowano w ustawie o rodzinnych ogrodach działkowych. Altana działkowa jest zlokalizowana na terenie rodzinnego ogrodu działkowego, pełni funkcję rekreacyjno-wypoczynkową, jest wolno stojąca i ma konkretne wymiary: powierzchnię zabudowy do 35 m², wysokość do 4 m (jeśli ma dach płaski) lub do 5 m (jeśli ma dach stromy). Jeśli altana działkowa ma taras, ganek lub werandę o łącznej powierzchni nie przekraczającej 12 m², to ich powierzchni nie wlicza się do powierzchni zabudowy altany działkowej.